วันหยุด 2 วันมาจากไหน...แล้วทำไมต้องเสาร์-อาทิตย์

วันหยุด 2 วันมาจากไหน...แล้วทำไมต้องเสาร์-อาทิตย์

Interesting Reads | 16 Jun 2023

1,771 Views

ในการทำงานวันหยุดของแต่ละอาชีพอาจจะไม่ตรงกัน แต่ถ้าพูดถึงวันหยุดจริง ๆ เราจะนึกถึงวันเสาร์-อาทิตย์เป็นลำดับแรกอยู่เสมอ แต่เคยสงสัยมั้ยว่าวันหยุดทำไมต้องยืนพื้นเป็นสองวันนี้ เราอาจจะคิดว่าที่ไหน ๆ ก็หยุดแบบนี้จนเป็นธรรมเนียม แต่ธรรมเนียมแบบนี้มาจากไหน? ใครเป็นคนริเริ่ม เราจะได้ทราบเรื่องนี้กัน

ทำงาน (แทบ) ไม่หยุดพัก

เรื่องที่ไม่น่าเชื่อคือวันหยุด 2 วันต่อสัปดาห์พึ่งจากมีได้แค่ร้อยกว่าปีเท่านั้น ย้อนไปตั้งแต่สมัยบาบิโลเนีย (ราว 1800 ปีก่อนคริสตกาล) ผู้คนในยุคนั้นทำงาน 7 วันไม่มีวันหยุด เพราะเชื่อว่าถ้าทำงานทั้ง 7 วันผลผลิตจะออกมางอกงาม  ถึงเวลาจะผ่านไปเป็นพันปีแต่การทำงาน 7 วันต่อสัปดาห์ก็ยังเป็นมาตรฐานอยู่ดี แม้จะมีการอะลุ่มอล่วยในบางพื้นที่ให้หยุดแค่ 1 วันต่อสัปดาห์ โดยวันที่หยุดจะเป็นวันที่ใช้ปฏิบัติศาสนกิจตามแต่ละศาสนาเช่น อิสลามหยุดวันศุกร์ ยูดาห์ (ยิว) หยุดวันเสาร์ คริสต์หยุดวันอาทิตย์ แต่ยังไงการทำงาน 7 วันก็เป็นค่านิยมของโลกอยู่ดี

ฟางเส้นสุดท้าย

จนเข้าสู่ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมในศตวรรษที่ 19 การทำงาน 7 วันก็ยังเป็นมาตรฐานอยู่ดี แต่ที่แย่กว่าคือชั่วโมงการทำงานต่อวันสูงถึง 10 – 12 ชั่วโมงต่อวัน (ไม่รวมเวลาพัก) และยังบังคับให้ทำงานทั้ง 7 วันโดยไม่หยุด แถมยังกดค่าแรง เพื่อเพิ่มกำลังการผลิตจนถึงขีดสุด เหล่าแรงงานพยายามต่อรองขอให้ได้หยุดสักวันก็ยังดี แต่บรรดาเจ้าของโรงงานไม่ยอม จนนำไปสู่การประท้วงหยุดงานของแรงงานทั่วอเมริกา และนำไปสู่การชุมนุมประท้วงเพื่อสิทธิแรงงาน การชุมนุมในหลายรัฐนำไปสู่การนองเลือดเนื่องจากการปะทะกับเจ้าหน้าที่รัฐ การประท้วงดำเนินตั้งแต่ค.ศ.1881-1905


แรงงานในยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม ภาพโดย pixarbay

ความเปลี่ยนแปลง

หลังจาก ค.ศ.1905 หลายโรงงานได้ปรับให้มีการหยุดสัปดาห์ละวันโดยอิงตามวันหยุดทางศาสนาตามที่กล่าวไปข้างต้น และลดชั่วโมงการทำงานลงเหลือ 10 ชั่วโมงต่อวัน ถ้ามีการล่วงเวลาต้องได้เงินเพิ่ม จนกระทั่ง ค.ศ.1926 เฮนรี่ ฟอร์ด เจ้าของกิจการ ฟอร์ด มอเตอร์ ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ ได้กำหนดให้บริษัทมีวันหยุดสัปดาห์ละ 2 วันคือ เสาร์-อาทิตย์เนื่องจากพนักงานส่วนมากเป็นชาวคริสต์และยิว และลดเวลาทำงานเหลือวันละ 8 ชั่วโมง จากการปรับรูปแบบการทำงานส่งผลให้กำลังการผลิตของบริษัทเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

เฮนรี่ ฟอร์ด ผู้นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลง ภาพโดย wiki

พอถึง ค.ศ.1932 รัฐบาลสหรัฐอเมริกาได้บรรจุให้การทำงานสัปดาห์ละ 5 วัน เป็นกฎหมายแรงงาน  ซึ่งการเปลี่ยนแปลงในลักษณะนี้เกิดขึ้นไล่เลี่ยกันทั่วโลก ทำให้การหยุดเสาร์-อาทิตย์กลายเป็นมาตรฐานการทำงานจนถึงปัจจุบัน

เป็นยังไงบ้างครับกับเรื่องราวของวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ใครจะคิดว่าแค่วันหยุดธรรมดา ๆ กลับเป็นสิ่งที่ได้มาจากการต่อสู้ของเหล่าแรงงานในอดีต เพราะฉะนั้นเราควรใช้วันหยุดที่ได้มาให้คุ้มค่า เพราะ work life balance เป็นสิ่งสำคัญ  เฮนรี่ ฟอร์ดพิสูจน์ให้เราเห็นแล้ว

Our Products

Related Posts

Messenger Line