ยุคสมัยนี้…ถ้าต้องการจะเก็บเกี่ยวประสบการณ์และถ่ายทอดเรื่องราวระหว่างการเดินทาง หลายคนเลือกถ่ายรูปและโพสต์ลงเฟซบุ๊คหรืออินสตาแกรม เพราะสะดวก รวดเร็ว ง่ายดาย แต่กลับมีไม่น้อยที่ยังเลือกจดบันทึกความทรงจำใส่สมุด เพราะได้มีเวลากลั่นกรองความคิด บรรจงเขียนข้อความเท่ๆ หยิบยกคำโปรยสร้างแรงบันดาลใจ ตกแต่งด้วยการวาดภาพประกอบ จนกลายเป็นผลงานศิลปะชิ้นเอกที่ไม่เหมือนใคร
แม้เทคโนโลยีจะก้าวล้ำไปมาก และช่วยให้จดคำบรรยายในชั้นเรียนง่ายขึ้น เพียงหยิบโทรศัพท์มือถือมาบันทึกเสียงและถ่ายรูปบนกระดาน แต่นักเรียนนักศึกษาส่วนใหญ่ ก็ยังมีสมุดบันทึกสำหรับเนื้อหาที่ถูกเรียบเรียงใหม่ ให้สวยงามอ่านง่าย ซึ่งเท่ากับเป็นการทบทวนบทเรียนได้อย่างลึกซึ้ง
ส่วนคนทำงานก็ต้องอาศัยสมุดเพื่อจดนัดหมายสำคัญกันลืม ข้อสรุปจากมติที่ประชุมของบริษัท เบอร์โทร.ลูกค้าสำคัญที่ห้ามพลาด ไปจนถึงไอเดียบรรเจิดที่เกิดขึ้นระหว่างพักเบรก ถึงจะมีอุปกรณ์สำนักงานทันสมัยเข้ามาเป็นตัวช่วย แต่ก็ไม่อาจเทียบกับการบันทึกลงบนหน้ากระดาษ
ไม่ว่าจะเป็นนักเดินทาง นักเรียน หรือคนทำงาน หากต้องลงมือขีดเขียนแบบจริงจัง นอกเหนือจากการเสาะหาสมุดบันทึกดีๆ สักเล่มไว้คู่กาย ซึ่งพิจารณาจากคุณภาพคุ้มราคา ปกสวยงาม เย็บเรียบร้อย เนื้อกระดาษช่วยให้เขียนลื่นหมึกไม่ซึม ใช้งานได้ทนทาน และขนาดพอเหมาะ ยังถือเป็นโอกาสที่จะได้ระบายความคิดสร้างสรรค์ผ่านการบันทึกด้วยสีสัน ซึ่งช่วยให้สมุดบันทึกน่าอ่านและเพิ่มประสิทธิภาพการใช้งานได้อย่างน่าเหลือเชื่อ
อานุภาพแห่งสีสัน
รู้หรือไม่ว่า เราสามารถใช้ปากกาสีต่างๆ ไปใช้จดบันทึก Mood Tracker (ตารางบันทึกอารมณ์ประจำวัน) ได้ด้วย และหมึกปากกาแต่ละสีแทนอารมณ์ต่างๆ เช่น สีเขียวแทนอารมณ์ดี สีม่วงแทนความกลัวหรือเศร้า สีแดงแทนอารมณ์โกรธ
สมองของคนเราคือสิ่งแสนมหัศจรรย์ ซึ่งสามารถปลุกเร้าได้ด้วยภาพ เสียง และสี ช่วยให้แบ่งแยกและจดจำเรื่องราวต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สีเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลต่ออารมณ์ ความรู้สึก และการตอบสนองของร่างกาย ตัวอย่างเช่น สีโทนร้อนเพิ่มจังหวะชีพจรและการไหลเวียนของเลือด สร้างความกระปรี้กระเปร่าและกระตุ้นความมีชีวิตชีวา ขณะที่สีโทนเย็นจะให้ความรู้สึกเยือกเย็น สงบ และผ่อนคลาย
ผลงานวิจัยพบว่า สีมีผลต่อความดันโลหิตและการพัฒนาสมอง เพราะแสงที่สะท้อนจากวัตถุเข้าสู่ดวงตา ส่งสัญญาณไปสู่สมองของเรา มีพลังงานบรรจุอยู่ และส่งผลต่อจิตใจ อารมณ์ และรับประสาทส่วนกลางทั้งระบบ สีสามารถเปลี่ยนคลื่นสมองได้ ซึ่งหมายถึงสามารถเราผ่อนคลายหรือกระตือรือร้นมากขึ้นก็ได้ [1]
ด้วยเหตุนั้น จึงมีการนำสีสันมาช่วยเพิ่มการจดจำ ส่งเสริมการเรียนรู้ กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ และสร้างบรรยากาศผ่อนคลาย ซึ่งได้รับการพิสูจน์ว่าเห็นผลอย่างชัดเจนเป็นรูปธรรม
ของเล่นสีสดใสของเด็กช่วยเร่งเร้าจินตนาการ การออกแบบตกแต่งสีฟ้าในห้องประชุมเพิ่มศักยภาพของการระดมไอเดีย สถานพยาบาลใช้สีฟ้าหรือสีเขียวสร้างความรู้สึกสงบเยือกเย็น ร้านอาหารเติมบรรยากาศแวดล้อมด้วยสีเหลืองผสมกับสีแดงกระตุ้นความอยากอาหาร หรือแม้แต่การจดบันทึกด้วยหลากหลายสีสันเพื่อเพิ่มการจดจำ
น้อยสีปะทะมากสี
ไม่ใช่สงครามแข่งขันเรตติ้งของละครโทรทัศน์ระหว่างช่องน้อยสีกับมากสี แต่หมายถึงเราควรเลือกใช้สีมากน้อยแค่ไหนในการจดบันทึก คำแนะนำของหนังสือ “ทำไมคนที่ทำงานเก่งที่สุดถึงใช้สมุดกราฟ” บอกกล่าวถึงเรื่องการใช้ปากกาเพียง 3 สี ได้อย่างน่าสนใจ
ทำอย่างไรจึงจะจัดลำดับความสำคัญได้เก่งขึ้นล่ะ คำตอบคือ เปลี่ยนวิธีใช้ปากกาสีในสมุดโน้ต เพราะมันสามารถเพิ่มประสิทธิภาพความจำได้ อย่างไรก็ตาม คุณต้องระวังไม่ให้เพลิดเพลินไปกับสีสันของปากกาจนลืมเป้าหมายที่แท้จริง บางคนพอหันมาใช้ปากกาหลายสี ก็อยากจะใช้ให้ครบทุกสี เลยเขียนเพลิดเพลินจนสุดท้ายก็ไม่รู้ว่าส่วนไหนเป็นประเด็นสำคัญกันแน่ ดังนั้น คุณจึงควรตั้งกฎเหล็กไว้ว่าจะใช้ปากกาไม่เกิน 3 สีในการจดโน้ต เมื่อย้อนกลับมาดูสมุดโน้ตในภายหลัง คุณจะสามารถทบทวนข้อมูลตามลำดับความสำคัญโดยดูจากสีของปากกาได้ [2]
กระนั้นก็ตาม กลับมีข้อโต้แย้งว่าการจดบันทึกและทำไฮไลท์แบบชุดสี (มากกว่า 3 สีขึ้นไป) ให้ประสิทธิผลมากกว่า โดยผู้บันทึกตั้งใจกำหนดแต่ละค่าสี บ่งชี้ถึงสาระสำคัญและหมวดหมู่ที่วางไว้ เช่น สีแดงคือคำถาม สีดำคือคำนิยาม สีเขียวคือข้อสรุป ปากกาไฮไลท์สีอื่นๆ ใช้เน้นคำสำคัญและวันเดือนปี
การเพิ่มสีสันให้กับความข้อความต่างๆ จะช่วยเรานำสีมาเชื่อมโยงกับความทรงจำ ทำให้เราจดจำเนื้อหาที่จดไว้ได้โดยไม่ลำบากมากนัก การพยายามจดบันทึกเนื้อหาส่วนต่างๆ โดยใช้ปากกาสีที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น
เราจดบันทึกคำถามด้วยปากกาสีแดง จดบันทึกคำนิยามด้วยปากกาสีดำ และจดบันทึกข้อสรุปด้วยปากกาสีเขียว และเราควรใช้ปากกาเน้นข้อความมาเน้นคำสำคัญ วันเดือนปี และนิยาม [3]
มาถึงตรงจุดนี้ คงสร้างความสับสนว่า เราควรใช้สีอย่างไรเพื่อให้จดบันทึกเกิดประโยชน์และประสิทธิภาพสูงสุด หรือจริงๆ แล้ว อาจไม่สำคัญเลยก็ได้ว่าต้องใช้ปากกากี่สี หากเราต้องการปลดปล่อยให้สมุดบันทึกวาดฝันไปตามจินตนาการไร้ขอบเขต ตราบเท่าที่เราเข้าใจเนื้อหาเหล่านั้นและจับประเด็นสำคัญได้ โดยสีเป็นเพียงส่วนเดียวที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและส่งผลให้ชีวิตของเราดีขึ้น เท่านั้นเอง…
อ้างอิง
- จดบันทึกอย่างมีประสิทธิภาพ
- ทำไมคนที่ทำงานเก่งที่สุดถึงใช้สมุดกราฟ (ทะคะฮะชิ มะซะฟุมิ)
- Color, environment and human response (Frank H. Mahnke) และ The impact of color on Learning (Kathie Engelbrecht)
