แป๊บ สา น้ำ มีสามพี่น้อง ขายของในคลอง ในกองมีแพลนเนอร์ดีๆ

เมื่อถึงช่วงเข้าไตรมาสที่ 3 ของทุกปี ก็จะเป็นฤดูกาลที่บรรดาบริษัท ห้างร้าน หน่วยงานราชการ รัฐวิสาหกิจ นิติบุคคล หรือแม้แต่บุคคลทั่วไป เริ่มวางแผนสั่งผลิตของที่ระลึกสำหรับแจกจ่ายเป็นอภินันทนาการช่วงเทศกาลปีใหม่ ที่สำนักงานของ ZUJIPULI เองนั้น ก็จะเป็นซีซั่นที่น้องวันวิสาข์ เออีสาวงามระดับ อบต. แต่งหน้าหนักหน่วงขึ้นสำหรับสร้างความตรึงใจให้ลูกค้า น้องแป๊บ ทุ่งสง ก็จะอวบอัดขึ้นอีก 20% เพราะต้องเร่งสะสมคาร์โบไฮเดรตเป็นพลังงานทดแทนแคลลอรี่ที่เสียไปจากการลงพื้นที่สำรวจแหล่งวัสดุ เช่นเดียวกับน้องอภิรดี ศรีปิ่นเกล้า ที่จะอารมณ์แปรปรวนเป็นพิเศษจากภารกิจที่เพิ่มขึ้น เบียดบังเวลาเล่นเกมส์ในช่วงดึกสงัด

ของแจกปีใหม่ขององค์กร สุดแต่จะเรียกว่า Corporate Gift, Client Gift, Premium Gift หรือ Corporate Giveaway ก็ตาม จริงๆ แล้วก็มีการจัดทำของที่ระลึกจำพวกนี้อยู่เนืองๆ ตลอดทั้งปีตามนานาวาระโอกาส ไม่ว่าจะเปิดกิจการ ปิดกิจการ โรดโชว์ เทรดโชว์ กระตุ้นยอดขาย กระตุ้นยอดซื้อ รันแคมเปญ รันวงการ ฉลองความสำเร็จ ฉลองความล้มเหลว… อะไรทำนองนี้ เพียงแต่ในช่วงเทศกาลคริสต์มาสและปีใหม่จะถือเป็นไฮไลท์ของอุตสาหกรรมของที่ระลึกองค์กรทั่วโลก เพราะมันเป็นเทศกาลมอบของขวัญไปในตัวอยู่แล้ว

สมัยที่ตลาดมืดคลองถม (ตลาดไฟฉาย) ยังเฟื่องฟู ผู้เขียนเคยไปส่องเจอซองธนบัตรที่ระลึกจากห้างสิงคโปร์ สืบไปสืบมาพบว่าเป็นของเก่าตั้งแต่ยุค 1950s ซึ่งเป็นยุคบุกเบิกของอุตสาหกรรมของที่ระลึกองค์กรในแดนลอดช่อง สนนราคาเล่นหากันในอินเตอร์เน็ตไม่ธรรมดาทีเดียวถ้านับว่าต้นทางของมันก็คือของแจกฟรีดีๆ นี่เอง คุณค่าเชิงสะสมแบบนี้ก็เป็นอีกมิติหนึ่งที่ทำให้ของที่ระลึกองค์กรน่าสนใจยิ่งขึ้น นอกเหนือไปจากเรื่องแบรนดิ้ง และของพวกนี้ก็ยังเป็นดัชนีชี้วัดเศรษฐกิจและสังคมได้อีกหลากหลายแง่มุมอย่างเหลือเชื่อ

ของที่ระลึกองค์กรแบบเบสิกที่นิยมแจกกันทั้งในบ้านเราและทั่วโลก ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันคงหนีไม่พ้นของใช้ส่วนบุคคล-สำนักงาน  จำพวก สมุดบันทึก สมุดฉีก สมุดแพลนเนอร์ ปากกา ดินสอ กระบอกน้ำ กระเป๋า ถุงผ้า ซองเอกสาร ซองนามบัตร ร่ม เสื้อกันฝน เสื้อกันหนาว พวงกุญแจ ฯลฯ ถ้าเป็นบริษัทห้างร้านสัญชาติฝรั่งก็จะบวกพวก Wine Accessories (ที่รองแก้วไวน์ กระเป๋าไวน์ ที่เปิดจุกก๊อก ฯลฯ) เข้าไปด้วย เพราะเขาถือว่าไวน์เป็นของจำเป็นในสำนักงานเหมือนกัน (ดีแฮะ) สิ่งของเหล่านี้ยังคงครองส่วนแบ่งตลาดสูงสุดในอุตสาหกรรมของที่ระลึกองค์กร เพราะสามารถสั่งผลิตได้ในจำนวนมากภายใต้งบประมาณ และยังไงผู้รับก็ได้ใช้สอยกันแน่ ส่วนจะปลื้มปริ่มกันแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับครีเอทีฟไอเดียที่แต่ละบริษัทเลือก ซึ่งองค์ประกอบเหล่านี้ก็คือตัวเพิ่มคุณค่าในเชิงสะสม ส่วนพวกที่ไม่ได้สนใจเรื่องเก็บสะสมก็ยิ่งไม่มีปัญหาอยู่แล้ว เพราะขึ้นชื่อว่าของฟรีมีโลโก้ ใครๆ ก็ชอบ บางคนขนาดไม่ได้เป็นพนักงาน ลูกค้า หรือไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใดๆ กับองค์กรนั้นๆ เลย ก็ยังดั้นด้นไปขอของเขามาจนได้

ถึงแม้ว่าปัจจุบันนี้จะมีครีเอทีฟไอเดียในการจัดทำของที่ระลึกองค์กรออกมามากมายหลายรูปแบบ แต่เชื่อหรือไม่ว่าของเบสิกที่นิยมทำแจกกันตั้งแต่ปีมะโว้อย่างสมุดแพลนเนอร์-สมุดบันทึก ก็ยังติดอันดับของที่ระลึกองค์กรยอดฮิตในช่วงเทศกาลปีใหม่ ซึ่งมักจะต้องมีสมุดบันทึก-แพลนเนอร์แพ็กเก็จรวมไปกับชุดปฏิทินองค์กร ผู้เขียนเคยอ่านเจอในบล็อกของบริษัทผู้ออกแบบ promotional giveaway รายใหญ่ของรัฐอิลินอยส์ มีการระบุไว้ว่าแม้ทิศทางความนิยมของที่ระลึกในยุค General Z (มนุษย์ที่เกิดระหว่างปี 1997–2012) ครองโลก จะเน้นไปที่สิ่งของจำพวกอุปกรณ์เสริมโทรศัพท์มือถือ สมาร์ทแก๊ดเจ็ท หรือสิ่งของแนวอีโค่-เฟรนด์ลี่ แต่จนแล้วจนรอดของประเภทสมุดบันทึก-แพลนเนอร์ ก็ยังติดกลุ่มส่วนแบ่งตลาดรายใหญ่มาตลอด เพราะมันยังคงเป็นมาตรฐานของ Corporate Giveaway ที่เข้าถึงผู้คนได้ไร้ข้อจำกัด โดยเคยมีการสำรวจไว้ว่าช่วงที่ธุรกิจ smart devices ร้อนแรงสุดๆ ระหว่างปี 2014–2016 ปรากฏว่ายอดจำหน่ายสมุดแพลนเนอร์ในสหรัฐฯ ก็ยังขยายตัวเพิ่มขึ้นได้ถึง 10% ซึ่งแน่นอนว่าส่วนหนึ่งมาจากการสั่งผลิตเป็น Corporate Giveaway 

นอกจากข้อดีพื้นๆ ที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น องค์กรต่างๆ ยังคงมองว่าสมุดบันทึก-สมุดแพลนเนอร์มีคุณสมบัติที่สามารถรองรับครีเอทีฟไอเดียแบบ customized ได้อย่างยืดหยุ่น ซึ่งแม้ว่า CI ของบางองค์กรจะซีเรียสหนักหนา สมุดแพลนเนอร์ก็ยังมีช่องทางให้ ‘Think Outside the Box’ ได้ไม่จน ผู้เขียนเคยนั่งสรวลเสกับสามสาวพี่น้องแห่งสตูดิโอคลองแสนแสบ ได้ความรู้เรื่อง Customized Notebook Planner เพิ่มเติมมาหลายเรื่อง ก็จะขออนุญาตเล่าสู่กันฟังพอหอมปากหอมคอ ไม่ได้อิงหลักวิชาการหรือใช้ศัพท์เทคนิคของพวกโรงพิมพ์ ซึ่งพอจะแจกแจงคร่าวๆ ได้ดังนี้

ไซส์

สมุดบันทึก-แพลนเนอร์ ขนาดมาตรฐานที่นิยมสั่งผลิตเป็น Corporate Gift มักจะมีขนาดตั้งแต่ A6, B6, A5, B5 จนถึง A4 ส่วนขนาดที่ไม่ใช่มาตรฐานนั้นแล้วแต่ชื่อรุ่นที่ผู้ผลิตจะกำหนด ซึ่งเรียกแบบกว้างๆ ว่าเป็น ไซส์พ็อกเก็ต ไซส์จัตุรัส และไซส์มินิ แต่ส่วนใหญ่บริษัทเอกชนจะนิยมสมุดบันทึกไซส์เล็กๆ ยิ่งเล็กยิ่งดูเป็นของขวัญของที่ระลึก เพราะถ้าเป็นสมุดไซส์ใหญ่ๆ มันจะดูซีเรียสเกิน เวลาเอาไปแจกพนักงาน อารมณ์เหมือนให้งานไปทำเพิ่มมากกว่าให้ของขวัญปีใหม่ ยกเว้นองค์กรธุรกิจที่เกี่ยวกับการศึกษา ที่จะยังนิยมแจกสมุดไซส์ A4 อยู่บ้าง

ปก

ปกโชว์ผิวกระดาษ — เหมาะกับงบประมาณจัดทำแบบจำกัดจำเขี่ย วิธีที่จะไม่ให้ดูจืดเกินไป ก็คือเลือกทำสมุดไซส์เล็กๆ บางๆ สีเรียบๆ ให้ดูเป็นมินิมอลลิสต์เข้าไว้ 

ปกกระดาษเคลือบ — จะเคลือบด้าน เคลือบเงา หรือเคลือบแคลง (??) ก็เหมาะสำหรับบริษัทที่ต้องการอาร์ตเวิร์คปกสะดุดตา แถมกาแฟหกเลอะก็เช็ดออก ถ้าอยากให้อีโค่ยิ่งขึ้น จะใช้กระดาษรีไซเคิลมาเคลือบก็ได้

ปกพลาสติก — พลาสติกที่มักนำมาทำปกสมุดส่วนมากคือพอลิโพรพิลีน (PP) ซึ่งรีไซเคิลได้ ซึ่งถ้าจะครีเอทกันจริงๆ พลาสติกรีไซเคิลทั้งหลาย เช่น พอลิสไตรีน (PS) พอลิไวนิลคลอไรด์ (PVC) ก็ทำได้เหมือนกัน ปกพลาสติกมีทั้งแบบปกใส ขุ่น และทีบแสง สมัยก่อนเห็นกันบ่อยในฐานะของพรีเมี่ยมของแบรนด์ใหญ่ๆ อาจเพราะมันดูเท่ ล้ำ ทนทาน อยู่นานชั่วนาตาปี แต่ต่อมาก็เริ่มซาๆ ลงไปเพราะภาพลักษณ์มันดูไม่ค่อยอีโค่ อีกทั้งคนมองว่าไอ้ของพวกนี้มันไม่จำเป็นต้องทนถึกนักหรอก

ปกซอฟท์ทัช — นิยมมากในปัจจุบัน เพราะสาร PU ที่ให้สัมผัสคล้ายเบาะนุ่มๆ ช่วยเพิ่มความหรูหรามีระดับได้แบบไม่ไฮโซเกินไปนัก ห้างร้านที่เน้นจุดขายด้านบริการมักจะชอบวัสดุแบบนี้ เอาไปทำเป็นเวิร์คบุ๊คแจกพนักงานก็ดูผ่อนคลายดี ทำเป็นแพลนเนอร์หรือไดอารี่แจกลูกค้าก็ได้ฟีลเป็นมิตร

ปกหนังแท้ — เป็นเต้ยของปกสมุดบันทึก-แพลนเนอร์ที่ระลึกองค์กรทั้งปวง แน่นอน มันหรู มันไฮ มันแพง คนที่ได้รับจะรู้สึกว่าตัวเองเป็น VIP ขึ้นมาถนัดใจโดยมิทันได้ครุ่นคำนึงว่ากลุ่ม PETA อาจจะมาดักเล่นงานท่านได้ แบรนด์ธุรกิจเก่าแก่หลายๆ เจ้ายังคงนิยมเลือกใช้สมุดบันทึกปกหนังแท้ อันจะสื่อถึงศักดิ์ศรีและ brand loyalt

ปกวัสดุพื้นถิ่น — วัสดุสังเคราะห์ทดแทนอื่นๆ ด้วยเทคโนโลยีและเทรนด์ปัจจุบัน วัสดุพื้นถิ่น อย่าง ใบไม้ กะลามะพร้าว พืชเศรษฐกิจเหลือใช้ ปะเก็น ยางรถยนต์ ขวดน้ำพลาสติกรีไซเคิล (Upcycling PET) หรือวัดุสังเคราะห์ทดแทนหนังสัตว์ใดๆ  ก็ให้ผิวสัมผัสละไมละเมียด ส่งเสริมภาพลักษณ์มีระดับได้ไม่แพ้หนังแท้ทุกประการ บางทีจะทนมือทนไม้กว่าด้วยซ้ำ แถมข้อดีก็คือราคาน่าคบหากว่า ผลิตได้จำนวนมากกว่า ดังนั้นกลุ่ม Upmarket Brand หลายๆ เจ้าที่ไม่ถึงขั้นเป็น Heritage Brand จึงเลือกทำปกสมุดด้วยวัสดุเหล่านี้แบบไม่ต้องคิดมาก

ปกงานพิมพ์เทคนิคพื้นผิว — อีกทางเลือกที่เทคโนโลยีการพิมพ์ให้ท่านได้ เช่น การใช้เทคนิค Spot UV, Embossing-Debossing, Foil Stamp เป็นต้น หรืออาจจะเป็นกระดาษที่ผ่านกระบวนการเลียนลายพื้นผิวจากโรงงาน เหมาะกับพวกองค์กรที่ ‘โตแล้วจะทำอะไรก็ได้’ เพราะด้วยราคาที่ชวนผลิตไม่อั้น มันสามารถเลียนลายพื้นผิวได้ยันเต ตั้งแต่ ผ้าไหม ไม้สัก ไปยันหนังตะกวด… เอ่อ… หนังจระเข้…

ปกเนื้อไม้/โลหะ — เนื้อไม้ที่ว่าส่วนใหญ่ทำจากไม้ไผ่ อารมณ์เป็นธรรมชาติ ยั่งยืน เขียวขจี และแอบหรู ในต่างประเทศมักเป็นสเป็คของกลุ่มธุรกิจที่อีโค่-เฟรนด์ลี่สุดๆ เช่น กลุ่มพลังงานสะอาด สปาแอนด์รีสอร์ท ผลิตภัณฑ์ปลอดสารพิษ ฯลฯ ส่วนปกสมุดแบบแผ่นโลหะนั้น บางปีเคยมีบริษัทห้างร้านสั่งผลิตออกมา สร้างความฮือฮาให้วงการพอสมควร

เทคนิคพิเศษบนเครื่องหมายการค้าและสโลแกน

ปั๊มนูน/ปั๊มจม — ได้อารมณ์สุขุม ลุ่มลึก เหมือนมีความหมายซ้อนเร้นอยู่ในเครื่องหมายการค้าหรือสโลแกน

ปั๊มฟอยล์ — สำหรับเครื่องหมายการค้าที่ดีไซน์เฉียบๆ ปั๊มฟอยล์คือเด่นสุด เพราะสะท้อนแสงแยงตามาแต่ไกล และเดี๋ยวนี้ไม่ได้ปั๊มกันได้แค่ฟอยล์เงินหรือทองเท่านั้น ปั๊มฟอยล์สีสันอื่นๆ ก็ได้หมดถ้าสดชื่น

สปอตคัลเลอร์ — เป็นการพิมพ์แบบ offset ซึ่งมีความต้องการบางอย่างเพิ่มเติมจากระบบ CMYK กล่าวคือใช้ความสามารถของโปรแกรมในคอมพิวเตอร์ สามารถสร้างสีสันตรงตามอัตลักษณ์องค์กรได้ตาม CI เป๊ะ ขับตราเครื่องหมายการค้าให้โดดเด่น เหมาะควรกับแบรนดิ้งที่เน้นปกเรียบง่ายสไตล์มินิมอลลิสต์

อินเสิร์ทภาพลงบนโลโก้ — บางองค์กรไม่เกี่ยงที่จะเล่นเทคนิคได้ทุกอย่างบนโลโก้ ถ้ามีแคมเปญที่ต้องการสื่อสารก็อินเสิร์ทภาพถ่ายลงไปได้

คัทเอาท์ — เห็นกันบ่อยในสมุดบันทึก-แพลนเนอร์ ของกลุ่มธุรกิจอสังหาฯ วิศวกรรม สถาปัตยกรรม

ฝังวัสดุ/สกรีน/เลเซอร์คัท — สำหรับองค์กรที่ทุ่มไม่อั้นเพื่อให้ Corporate Gft มีความพิเศษออกหน้าออกตา พวกเขามักจะแสวงหาความโดดเด่นในการสื่อสารด้วยการใช้วัสดุที่แตกต่างหรือเทคนิคพิเศษเหนือมาตรฐานที่โรงพิมพ์ทำกัน ยิ่งปกสมุดใช้วัสดุที่ไม่เหมือนชาวบ้าน เช่น เนื้อไม้ หรือวัสดุสังเคราะห์แปลกๆ ก็อาจจะมีรายการคุณขอมา ประเภททำเลเซอร์คัท สกรีน หรือฝังวัสดุที่สื่อถึงสินค้าลงบนตราบริษัท… ก็เป็นได้…

สปอตยูวี — สูตรยอดนิยมขวัญใจมหาชน โลโก้อาบสปอตยูวีเป็นไม้ตายราคาย่อมเยา ที่จะขับปกสมุดให้เปล่งประกาย ใสวิ้ง มีออร่า ดุจประโคมบรอนเซอร์ลงบนเบ้าหน้า สปอตยูวีจะยิ่งมีอิมแพ็คมากเป็นเท่าทวีเมื่อจับคู่กับปกสีขาวเรียบๆ ปกกระดาษ textured หรือบนปกที่สกรีนมีลวดลายกราฟิกประกอบ

การเข้าเล่ม

จะเข้าเล่มแบบไสกาว เย็บมุมหลังคา เข้าห่วง กาวหัว เย็บกี่ เย็บกี่ไสกาว (อ่านเพิ่มเติมที่ เข้าเล่มหนังสือแบบไหนดีที่สุด?) ทุกรูปแบบมีเรื่องแบรนดิ้งแฝงอยู่ภายใต้ฟังก์ชั่นและงบประมาณ อย่างเช่น องค์กรแนวฮาร์ดคอร์ที่มักชอบทำสมุดบันทึกหนาตั้บ มี content ในเล่ม ปกแข็งโป๊ก เย็บกี่ไสกาวแน่นๆ ชนิดเอาสันปกไว้ฟาดกบาลกันในที่ประชุมได้ แต่บางบริษัทก็อยากให้ของที่ระลึกบริษัทออกมามินิมอล เล่มบางๆ เย็บด้ายหรือเย็บแม็ก ดูโมเดิร์นไปอีกแบบ เหมือนสมุดแมน่วลรถยนต์หรือบุ้คเล็ตซีดี 

เนื้อใน

สมุดบันทึก-แพลนเนอร์สำเร็จรูปที่จะนำมาทำของที่ระลึกองค์กร จะมีเนื้อในที่ออกแบบไว้อยู่แล้ว เช่น แบบหน้ากระดาษเปล่า แบบมีเส้นบรรทัด แบบลายตาราง แต่บริษัทห้างร้านที่มีงบถุงงบถังสั่งผลิตจำนวนมากมาย ก็ย่อมมีสิทธิ์กำหนดเนื้อในใหม่ได้เองตามต้องการ สามารถสั่งให้ออกแบบลวดลายกราฟิกเพิ่มเติมก็ได้ ให้มีเครื่องหมายการค้าหรือสโลแกนองค์กรอยู่ในทุกหน้าก็ได้ บางบริษัทตั้งใจทำแจกพนักงานโดยเฉพาะ อาจจะสั่งให้มีคติพจน์แทรกอยู่ข้างใน หรือบางเจ้าทำมาแจกลูกค้าอย่างเดียว ก็อาจแทรกคำโฆษณาเชิญชวน นี่ก็ได้เหมือนกัน…        

ท่านใดสนใจอยากได้ข้อมูลเพิ่มเติมแบบมืออาชีพ ติดต่อไปที่ ZUJIPULI Custom-Made ขอสาย “วันวิสาข์ เออีสาวงามระดับ อบต.” อย่าลืม! ของแท้ต้องงามระดับ อบต. เท่านั้น!!